Scribus
(Op komst...) ** January 1st, 2019 by wim.webgang **
Linux Format 245
Volgens het artikel in LXF is Scribus veel krachtiger dan Microsoft Publisher, maar heeft het ook een reputatie van afschrikwekkend moeilijk te zijn. Onterecht, zo proberen ze aan te tonen.
In LXF kiezen ze Nieuwsbrief1 om mee te beginnen…
Installeren: op OpenSUSE naar softwareinstallatie, zoek Scribus (of via Yast, of op de commandolijn met zypper). Eigenaardig genoeg komt het niet bij de grafische toepassingen terecht in het KDE menu, maar bij Kantoor. Ik start daarna Scribus v 1.4.6. Volgens de website is 1.4.7 de laatste bug-fix van de 1.4.x reeks, dus ik zou die eerder verwachten; de volgende 1.5.4 is in ontwikkeling en moet leiden tot de nieuwe stabiele 1.6.x reeks, maar 1.4.6 gebruikte ik in 2016 ook al, dus snel evolueert het niet.
Bij het openen van Scribus krijg je onmiddellijk een Nieuw document venster met keuze tussen Enkele pagina, Dubbelzijdig (vouwblad als boekje), Drieluik of Vierluik (flyer). Ook de grootte, bv A4, en de bladorientatie kan je kiezen (bv staand), alsook de marges. Het venster heeft echter nog een aantal andere tabbladen, en het volgende is Nieuw van sjabloon, naast open bestaand document en open recent document.
Nieuw van sjabloon laat je toe al een heleboel instellingen die passen bij het gekozen soort document te laden, bv nieuwsbrief, visitekaartje, poster, brochure, enz. Als je op een model klikt geeft een info venster uitleg over de eigenschappen, dus zo kan je gemakkelijk kiezen wat je nodig hebt.
Kies Nieuwsbrief 1 (“Newsletter1″, want het programma zelf is wel naar het NL vertaald, maar niet alle voorbeelden). Als je dubbelklikt krijg je al een eerste probleem gepresenteerd: de lettertypen gebruikt in het document zijn niet aanwezig op je systeem. Er wordt voor elk lettertype een vervanging voorgesteld, en je kan gewoon “ok” klikken om verder te gaan.
Het document gaat open, en je kan elk onderdeel (“frame” in Scribus) aanklikken (reageert met rode omlijning) om zowel de inhoud als de vorm te wijzigen. Bij mij was bv het frame van Header1 te klein voor het vervangende letterype, door het te verhogen werd de tekst zichtbaar. Dubbelklikken op de titel laat je bv de tekst van de titel wijzigen. De vorm niet, want die staat vergrendeld (wat je natuurlijk ook af kan zetten, met CTRL-L waarna er hendeltjes zichtbaar worden om de breedte, hoogte te wijzigen). Behalve de tekst en de beeldframes, zie je onderaan ook een aanduiding van de huidige laag waarin je werkt, hier is er maar 1: TemplateLayer.
Je ziet aan de rechtse kant een “Inside” rubriek, die verwijst naar artikel 1 tot 5; deze zijn manueel aangemaakt en gebruiken geen inhoudtabel-functie (wat wel bestaat: https://wiki.scribus.net/canvas/Creating_a_Table_of_Contents#Creating_a_TOC)
Helaas is het programma nog een beetje gevoelig; op het moment dat ik intuitief een ctrl-v deed om elders geselecteerde tekst te plakken, ging Scribus onderuit met de melding: “Scribus crashes due to Signal #11″. Ik had mijn document nog geen naam gegeven, en alles wat ik deed is weg. Ook in “openen vorig document” na terug opstarten van het programma staat nog niets.
Dus ik neem terug nieuw document van template, en bewaar als, vervang “Newsletter 1.sla” door mijn eigen naam en zet het in de bijgemaakte map Documents/Scribus. Bij Bestand, Voorkeuren, Document staat onderaan Automatisch opslaan aan en op 10 minuten. Je vind het resultaat terug met een naam als NieuwsbriefCL.sla.autosave. Dus de verrassing van daarnet zou niet meer mogen voorkomen, misschien was de crash ook op het moment dat hij probeerde op te slaan maar de template “read only” vond. Of misschien kwam het ook omdat mijn laptop hikte toen de batterij leeg bleek en ik snel een voeding moest zoeken en aansluiten. Bewaren, bewaren, bewaren dus, ofwel met het icoon bovenaan, of met CTRL-S.
Om van het ene blad naar het andere te gaan moet ik nogal ongemakkelijke bewegingen maken: naar boven/beneden, soms links/rechts. Dat komt omdat het een sjabloon dient voor een drukwerk waarbij bovenaan de eerste bladzijde zit, het voorblad, en daaronder twee bladzijden die naast elkaar komen te staan. Het laatste blad staat weer alleen. Page up en page down werken niet zoals je zou verwachten, nl de volgende pagina tonen; hij stopt bij de laatste dubbele pagina.
De uitvoer zal je normaal naar pdf doen. Bij bestand, exporteren als pdf, en een naam geven. Er komen een aantal foutmeldingen, of eerder opmerkingen over niet optimale instellingen, te lage beeldresolutie, of tekstoverloop. Die houden je niet tegen om toch te bewaren.
Als je de (.sla) bestanden en/of de afbeeldingen van plaats verandert, krijg je nadien in het document enkel de bestandsnaam te zien, met eracher een kruis over het afbeeldingsframe. Je kan natuurlijk de afbeelding terug laden, waarbij je het bestand op zijn nieuwe locatie kiest. Vervelend bij die afbeeldingskeuze is dat je 1 maal klikt op een afbeeldingsnaam om de preview ervan te zien, maar dat die klik tegelijk ook de afbeelding selecteert en het venster sluit. Je kan wel zowat klik-slepen over de naam, dan wordt die geselecteerd en wordt de preview geladen.
De afbeeldingen die in het voorbeeld zaten is hij wel kwijt, en ik krijg enkel een naam te zien, geen path; dat is spijtig!
https://www.scribus.net/