Abonnement
Als ik van thuis werk en mijn favoriete Linux tijdschriften komen met de post aan op de Webgang redaktie…
Het Duitse tijdschrift iX heeft daar iets op gevonden: je kan online op hun shop vragen om het tijdschrift toegestuurd te krijgen als link om online te lezen of in een app van de uitgeverij.
Ok, je moet weer wat privacy opgeven: naast de gegevens die ze al hebben als naam en adres: een e-mail adres, en als je de app gebruikt zit daar mogelijk ook weer een stukje tracking in…

Moet er nog post zijn?
Smartschool zoekt geen programmeurs…
Dat lijkt toch zo, want als je op hun website op het jobaanbod klikt, krijg je een “job not found” euh sorry Page not found melding:

http://www.smartschool.be/?page_id=4577 (op dond 30 april 2020):

Error 404 – Pagina niet gevonden
Je bevindt je hier:
Home
/ 404 Niet Gevonden

Niets Gevonden
Sorry, de post waarnaar je opzoek bent is niet beschikbaar. Misschien wil je gebruik maken van de zoekfunctie?

Was ik de post aan het zoeken? Of wist het vertaalduiveltje er geen weg mee?

Muziek
De muziek waarnaar je op zoek bent is:

Harde schijf met SMR

Fabrikanten pakken graag uit met nieuwe technologie, liefst met een drieletterwoord afkorting zoals IoT (internet of things) SRT, USB, GTX, RPA, enz..
Maar in dit geval zijn de fabrikanten van harde schijven niet zo gul in het vrijgeven van een nieuwe technologie die ze gebruiken, “SMR”.
SMR is een technologie waarbij de sporen van de harde schijf waarop de data geschreven wordt, zo dicht bij elkaar geperst zijn dat er meer informatie op de schijf past dan bij CMR, de normale methode, en er dus een hoger aantal gigabyte kan vermeld worden als capaciteit van de drive. Of eerder TeraBytes, waar de huidige schijven voor consumenten halen nu Terabytes.
Maar het systeem heeft het nadeel dat het trager is in gebruik, zeker als nogal willekeurige gegevens moeten bewaard, geopend en herbewaard wordten, zoals bij documenten van een computergebruiker. Voor doorlopende opname van film of geluid zou het dus minder een nadeel zijn.
Nu is onlangs ontdekt dat de fabrikanten deze nadelige technologie niet vermelden bij de verkoop van hun harde schijven of de inbouw ervan in consumentenapparaten als NAS drive, harde schijven die je via het netwerk kan gebruiken.

Technisch begaafde gebruikers van harde schijven, mogelijk ook een beetje Linux gebruikers of programmeurs, merkten op dat ze een opmerkelijk slechte lees-schrijf prestatie of zelfs fouten kreeg bij het gebruik van bepaalde harde schijven in hun NAS. Door de aanwezigheid van bepaalde mogelijkheden in de driver kon afgeleid worden dat ze SMR technologie gebruikten intern, maar buitenop was dat nergens aan te zien. Via het internet werden gegevens bijeengebracht, en al snel merkte men op dat een bepaalde lettercombinatie in het model van een harde schijf van Western Digital bv, erop duidde dat er SRM in zat.
In technische discussie-fora ging de bal aan het rollen en was de conclusie dat verschillende fabrikanten ongemerkt hun Terabytes-getallen oppepten door het gebruik van SRM in de schijf, ten koste van de bruikbaarheid in de gemiddeld NAS.
Eerst werd ontekkennend gereageerd, maar nu beginnen de ene fabrikant na de andere met gegeens naar buiten te komen. Ze publiceren nu openlijk een lijst in welke harde schijven ze SMR gebruiken; althans dat deden Toshiba en Western Digital. Seagate doet voorlopig nog of zijn neus bloed.

https://arstechnica.com/gadgets/2020/04/caveat-emptor-smr-disks-are-being-submarined-into-unexpected-channels/

https://toshiba.semicon-storage.com/ap-en/company/news/news-topics/2020/04/storage-20200428-1.html

Coronabesparingen

Ook andere bedrijven dan Google moeten besparen door de ingestorte inkomsten of gebruikersaktiviteit. Uber zou 20 procent van zijn personeel afdanken, rivaal Lyft 17 procent of bijna 1000 man. Bij Lyft worden ook lonen verlaagd en/of premies afgeschaft.
En wie contact-tracing apps ontwikkelt is er misschien ook aan voor de moeite.
Als ze niet op een dictatoriale manier ingevoerd en uitgevoerd kunnen worden, blijkt er nogal veel ruis te zitten op de gegevens en de resultaten, met bv veel valse meldingen van contact met besmette personen.
Bovendien is het vertrouwen van de bevolking onvoldoende, zowel in de technologie als in de privacy-gevolgen. Zelfs in de VS is de helft van een ondervraagde groep ronduit tegen.

Afstandsonderwijs een booming sektor dan? Misschien hier en daar wel, maar in de VS zijn er al scholen die het te veel gedoe vinden en het schooljaar maar vroeger beëindigen.

Hier in Antwerpen bv worden leerlingen van de lagere school holderdebolder overgeschakeld van het kindvriendelijke Bingle naar het Smartschool platform dat ook in het secondair gebruikt wordt. Maar ook daar waren wat struikelblokken, zoals het crashen van het platform onder de plotse toename van het gebruik. Nochtans lijken ze geen extra volk nodig te hebben bij Smartschool, want als je op hun website op het jobaanbod klikt, krijg je een “job not found” euh sorry Page not found melding:

http://www.smartschool.be/?page_id=4577 (op dond 30 april 2020):

Error 404 – Pagina niet gevonden
Je bevindt je hier:
Home
/ 404 Niet Gevonden

Niets Gevonden
Sorry, de post waarnaar je opzoek bent is niet beschikbaar. Misschien wil je gebruik maken van de zoekfunctie?

Lichtgevend

Altijd leuk om een beetje Frankenstein te spelen, lijken de wetenschappers gedacht te hebben toen ze genen van planten gingen manipuleren om ze te doen gloeien. Het verschijnsel van gloeien is terug te vinden in vuurvliegjes en meer dan 10 soorten paddestoelen, en ook bacteriën kunnen gloeien veroorzaken.
Wie al begint te droomen van kerstbomen waar je geen lampjes meer moet inhangen: het gloeien is niet zo indrukwekkend, en vooral zichtbaar in het donker. Bovendien is het een duur procedé om een plant te doen gloeien, en duurt het soms maar een paar dagen, en soms is het giftig voor de plant.
Het gebruik van de genen van paddestoelen zou nu veelbelovende resultaten geven. Vraag blijft wat het nut er van is. Misschien het zo manipuleren dat een plant licht geeft als hij gewond of ziek is, zodat er sneller tegen ziektes kan opgetreden worden?
Of voor thuis: als de plant water nodig heeft?

Shoelace buitengesjot

Google heeft het Shoelace experiment op de deathrow gezet. Het zal definitief sluiten op 12 mei. Niet dat wij er ooit al van gehoord hadden, want het liep enkel in New York, en dan nog enkel op de iPhone of iPad. Het diende om mensen met dezelfde interesses bijeen te brengen om samen dingen te doen als concerten zien, een fotoclub starten enz. In coronatijden viel het gebruik zowat stil, of misschien is het ook maar een excuus om iets af te voeren wat zowiezo geen kans had naast de bestaande sociale netwerken. Of is het een besparing als gevolg van de terugvallende reklame-inkomsten door de corona-crisis, net als andere projecten binnen Google die opgedoekt, uitgesteld, of bevrozen worden.
Gebruikers die nog gegevens willen bijhouden uit het platform, kunnen een aanvraag doen om een copy te krijgen. Nadien wordt alle data vernietigd volgens Google.

compiled by BCP v.0.4.7

Spoedmaatregelen
Zoom
Door de corona-crisis worden er soms minder vragen gesteld; zo gaan veel mensen plots Zoom gebruiken, zowel voor het werk (was bedoeld als vergader-app), als voor prive gebruik om vrienden prive te ontmoeten.

e-mail: even naar Microsoft bellen
In het stedelijk basisonderwijs worden de kinderen nu plots aangmaand om een e-mail adres aan te maken op een systeem dat schijnbaar van de stad Antwerpen / het stedelijk onderwijs is. Wie beter kijkt, bv naar de URL, ziet dat het waarschijnlijk een cloud dienst is van Microsoft.

Wie het verlden van dat bedrijf kent (veroordeeld voor monopoliepraktijken en nooit verlegen om met FUD-en andere technieken concurrenten uit de markt te houden enz.). Dat bedrijf gaan we dan de voornaam en achternaam van onze kinderen aanleveren, en hen warm maken voor de produkten van- en als toekomstige klanten van dat bedrijf? Is het stedelijk onderwijs niet groot genoeg om zelf een mailserver op te zetten en te onderhouden? En zo nee, is er dan in Antwerpen niemand te vinden, geen enkel bedrijf dat dat voor het stedelijk onderwijs kan doen? Of in de buurt, Limburg bv? Ik denkt het toch wel…?

Het kind dat zich aanmeldt krijgt een vooraf klaarstaande voornaam.naam met verder “@eduso.antwerpen.be”
Dan moet een wachtwoord gekozen worden, en het moet natuurlijk moeilijk genoeg zijn, met mengeling van hoofdletters, kleine letters en andere tekens. Welke allemaal mogen of welke juist niet mogen staat niet vemeld. Het gebeurt dus dat een kind een wachtwoord bedenkt, dat invoert, en dan uitkomt op … een foutmelding. Meer nog, een foutpagina, Engelstalig en helemaal vol codes waar een volwassene zelfs geen touw aan kan vastknopen. Het lijkt eerder een interne systeemmelding of zo en het bevat op geen enkele manier bruikbare informatie over wat er is foutgegaan of wat je best zou doen.
Hoe kan een kind van de lagere school hier nu mee verder? Even naar Microsoft bellen?
De kinderen van een IT-ouder zullen van papa of mama misschien de tip krijgen om Firefox eens te sluiten en opnieuw te proberen, en uit het wachtwoord één of ander speciaal teken te vervangen door een ander, bv het vraagteken vervangen door een streepje.

En dan gaat het verder, na het aanmaken van het adres krijgt de gebruiker, hier dus een lagere-school kind, de vraag:

Stay signed in?
Do this to reduce the number of times you are asked to sign in.
[ ] Don’t show this again

Echt waar?

Pi-duino brouwerij
Vervolg van de open source brouwerij

Tweede deel van het bouwen van een thuis-brouwerij op zijn Brits.
Je kan de hele tekst van het LinuxVoice artikel in audio vinden op het net (tenzij het ondertussen offline gehaald is – het tijdschrift betstaat immers niet meer, wel het internet archief ervan: https://archive.org/details/LinuxVoice/mode/2up )
upd: Hier heb ik wel het originele artikel gevonden (tekst+foto’s) in pdf: http://linuxvoice.com/wp-content/uploads/2014/03/brewpi.pdf
En hier de broncode van de software: https://github.com/BrewPi

Heropstartstrijd in de VS

In de VS woedt een heropstart-strijd, die zich aftekent in de aanvraag van domeinnamen die beginnen met “reopen”. Dikwijls wordt die “reopen” gevolgd door twee letters van een staat; en er zijn er ook algemene als “reopeningamerica.com”.
Er lijkt een verband te zijn met de betogingen in verschillende staten, waar de heropstart van de economie geëist wordt, en waar Trump-aanhangers, extreemrechtse groepen en wapenfreaks demonstreren tegen de corona-maatregelen.

De onderzoeker van KrebsOnSecurity die we al eerder citeerden, heeft de registraties van domeinnamen met “reopen” erin van de laatste maand onderzocht. Dat waren er een 150-tal. Hij keek ondermeer wanneer de registratie plaatsvond, door wie ze gebeurde, en of er ook aktief een website op draait. Hij zette de gegevens in een rekenblad en maakte dat publiek op Google docs:

https://docs.google.com/spreadsheets/d/1HQnx-RvMM7BrpX1ysgjqzu8XkaDeu0w4gJgTtzB3dfk/edit?usp=sharing

ps: Het grote aantal betekent niet dat het allemaal alt-right websites zijn. Integendeel, er lijkt iemand bewust een tegen-aktie begonnen te zijn, waarbij hij zoveel mogelijk van dat soort domeinen heeft opgekocht, zodat ze niet meer kunnen ingezet worden voor dat doel. Dat gebeurde onder de naam “Michael Murphy”.

Na de 10 minuten social distancing tov het vorige programma (waarin u het begin van het programma van vorige week hoorde – inderdaad verwarrend), en na het korte nieuws, wordt de rest van de uitzending gewijd aan de Britten van het ondertussen ter ziele gegane Linux Voice, die een thuisbrouwerij opzetten met behulp van een Raspberry Pi en Arduino.
ps: Het laatste stuk paste niet meer in het programma-uur, dus de laatste 10 minuten ongeveer vervolgen we volgende week.

Tot mijn verwondering leer ik dat de Arduino eigenlijk al het werk doet. Zou zouden het dus beter een Brewduino noemen in plaats van Brewpi. De Raspberry pi dient alleen maar als webserver om de gegevens die verzameld worden weer te geven op eender welk apparaat op het (interne) netwerk. Je zou er eender welke andere computer (met Linux erop) voor kunnen gebruiken.
De Arduino heeft de juiste mogelijkheden om voelers aan te sluiten en sturing te doen; en bovendien laten ze hem nog rekenen ook.

Ze gebruiken voor het project een voorbereide “Spark” set van het Brewpi project (https://www.brewpi.com/); verder een ijskast die omgebouwd moet worden om zowel warmte als koude te kunnen maken.

U hoorde alvast het eerste half uur van de 40 minuten durende aflevering van BrewPi; volgende week verder!

Unified communications

Verizon heeft dinsdag aangekondigd BlueJeans te kopen. Geen broeken, maar een Videoconferencing bedrijf. Het zou geïntegreerd gaan worden in hun productaanbod, vooral in de 5G poot. Het zal dienen als veilig communicatieplatform voor afstandsleren, telewerk, en de medische sektor.
Dit lijkt wel een steek naar zoom. Wij hier op de radio denken dan eerder aan professionele audioapparatuur, maar het is ook een videoplatform dat vooral uitblonk door gebruiksvriendelijkheid en gebrek aan beveiliging of privacy. Met als gevolg dat er wel eens een onverwachte deelnemer opdook in teleconferenties of lessen, die dan de goorste dingen in de conferentie kon vertonen.

Dramatische smelting

Er is door wetenschappers een dramatische smeltvoorval gemeld, dat ze uit de metingebn van 2019 haalden. Gelukkig niet in de kerncentrale van Doel, maar wel in Groenland. Daar wonen niet zo veel mensen, dus wie heeft daar last van, denkt u misschien. Maar in juli alleen smolt er daar een record massa oppervlakte ijs gesmolten is. Daarbij kwam evenveel water vrij als 80 miljoen keer het water van het Wezenbergzwembad. Of meer wetenschappelijk: 197 gigaton.
Hun conclusie is gebaseerd op satteliet gegevens, weerpatronen en klimaatmodellen. Een hogedrukzone die dat veroorzaakte is een jaarlijks terugkerend fenomeen, maar duurde nu meer dan dubbel zo lang, en dat zorgt er voor dat het gesmolten ijs niet meer terug aangevuld kan worden door voldoende nieuwe aanvoer in de winter.

compiled by BCP v.0.4.7

Slotenkraker

De overheid in de VS stelde zich even op als slotenkraker en blijkt erg ontevreden te zijn over de veiligheid van een electronisch hangslot met vingerafdrukvoeler. Het concept is een sterk ijzeren hangslot, met enkel een vingerafdrukvoeler om het slot te openen.
Een bedrijf uit Canada begon als startup met dit project, dat verder ook voorzien is van software. Daarmee kan je verschillende vingerafdrukken registreren om het slot te openenen. Je kan het slot ook openen zonder het aan te raken, door een app op je gsm te gebruiken. Ook belangrijk: in de app kan je zien of de batterij nog genoeg geladen is.

Drie jaar geleden werd het smart lock al enthousiast besproken op het web, bv:

https://www.youtube.com/watch?v=bv5JcXcI1ic

En twee jaar geleden haalde een hacker het toestel uit elkaar en ontdekte op slag de zwakke punten. Je kon die niet langs buiten zien, maar 1 keer een electronisch hangslot met een slijpschijf doorzagen geeft je genoeg inzicht om ze vanaf dan in een dertig seconden met een zuignap en een kruiskopschroevendraaiertje open te krijgen.

https://www.youtube.com/watch?v=RxM55DNS9CE

Het ministerie van handel wil nu dat het bedrijf maatregelen neemt om de veiligheid van zijn produkten van in het begin te verbeteren.
Niet dat ze erg snel zijn met die opmerkingen.
Maar er zijn er nog problemen bijgekomen. Ook de electronische kant van de zaak was niet waterdicht. De afstandsbediening van het slot werkte met bluetooth van de smartphone naar het slot, en die communicatie was niet versleuteld. En ook als een eigenaar van het slot de toegang die iemand was gegeven, terug afneemt met de app, bleef de vroegere gebruiker door een zwakheid in het systeem in staat om gegevens te recupereren om het slot toch te kunnen bedienen.

Virus wordt gevolgd

In Florida is een auto met COVID-19 gesignaleerd, die gevolgd werd. Ze gebruiken daar autonome auto’s om stalen vqn Jacksonville over te brengen naar een labo. De auto die de stalen bevat is niet bemand, maar wordt wel op twee manieren in het oog gehouden. Ten eersten wordt het voertuig gevolgd door een terreinwagen, die er gewoon achter rijdt. En ten tweede kan hij op afstand worden gevolgd voor het afgelegde traject.

Als er nog een grote SUV achter rijdt kan je je afvragen wat hier eigenlijk de besparing is.

Maar het is nog maar een test. En eveneens een stap vooruit, want bij de vorige testperiode zat er een begeleider bij IN het voertuig. En er wordt bv aan gedacht om een colonne van 4 voertuigen te gaan gebruiken.

Puzzeltekort

Er is niet alleen een stormloop op wc papier en deegwaren gebeurd, maar ook op puzzels. Aangezien speelgoedwinkels niet meer open zijn worden die nu uitsluitend via internet verkocht. De fabrikanten weten niet waar ze het hebben. De verkoop heeft nu al een piek bereikt die groter is dan die van de kerstperiode, traditioneel het hoogtepunt in hun verkoop. De productie opdrijven is ook niet zo eenvoudig. De stukjes van een puzzel worden uitgesneden met een scherpe metalen strip, die in de vorm van de stukjes is gebogen, en zo een uitstansvorm maakt. Je kan het vergelijken met koekjes uit deeg uitsteken. Elke keer met de puzzelvorm wordt gesneden wordt het mes een beetje botter. Om te vermijden dat een puzzel niet volledig doorgesneden is, moeten de messen dus na een aantal keren gebruik vervangen worden. Ze kunnen nog wel eens één keer uitgekuist en aangescherpt worden, maar dan is de uitsnijvorm verloren. En een nieuwe maken gebeurt nog met de hand en duurt een maand. Voor het maken van een nieuwe puzzel wordt ook het beeld zorgvuldig uitgekozen op puzzeleigenschappen. Het beeld wordt dan gedrukt op papier, dat daarna op steviger karton wordt gelijmd. Een typische fabrikant is Ravensburger, die een jaaromzet van meer dan 500 miljoen euro heeft, en produceert in het zuiden van Duitsland, tussen Stuttgard en Liechtenstein (Zwitserland).

(vervolg van / zie ook deel 1 Gambas 3.12)

Gambas is de ideale programmeertaal en -omgeving om te leren terwijl je thuis in quarantaine zit…
Ze is gemakkelijk te installeren uit de software verzameling van je Linux distributie (Ubuntu, openSUSE, …) maar de versies van Gambas kunnen wel wat verschillen, bv op een verouderde distro 3.9, op andere 3.10 (openSUSE 15.1 standaard), of naargelang de repository op 3.14 (openSUSE 15.1 community repo, 15.2/tumbleweed standaard), maar alle recente systemen zouden toch rond de hier besproken 3.12 moeten zitten, of met wat geluk 3.14.x (openSUSE 15.1, Ubuntu 1804 LTS), enz (meer)
Vorige week waren we geëindigd bij het eigen lettertype dat Gambas gekregen had (ter download in de IDE):

Diverse verbeteringen

Een greep:
– mogelijkheid om een breakpoint te de-activeren; zeer handig om een breekpunt in de code te kunnen afzetten terwijl het programma draait (vanuit de IDE)
– gebruik van bestanden met het patch formaat
– de maker van de packages beheert nu de applicatie los van de grafische toolkit.
– automatisch aanvullen van de naam van bestanden
– de gewijzigde bestanden zijn automatisch bewaard bij het crashen van de programmeeromgeving (niet dat die veel crasht)
– het venster van het openen van een project is herzien
– de online hulp is te downloaden vanuit het opties menu voor offline gebruik; de documentatie apart online bewaren heeft het voordeel dat ze apart up to date gehouden kan worden, maar als je met je laptop offline zit te programmeren heb je daar niet veel aan. Gelukkig nu dus ook terug documentatie offline!
– de compressie van javascript bestanden en CSS is verbeterd
– PNG bestanden kunnen automatisch versleuteld worden indien het hulpprogramma pngquant aanwezig is. (ps: pngquant kan gemakkelijk bij-geïnstalleerd worden met apt get of via online zoek bij de paketten van je distributie, zoals software.opensuse.org; pngquant is a command-line utility and a library for lossy compression of PNG images)
– het beheer van donkere thema’s is aanzienlijk verbeterd
– het beheer van de sessies is onder handen genomen
– de interface van de debugger is herzien
– er is een venster voor het ingeven van speciale tekens
enz.

Toegang tot databanken

Het systeem voor de toegang tot databanken is verbeterd; enkele voorbeelden:
– de component gb.db.mysql laat toe sneller met mysql databanken te werken dankzij een interne cache van de meta-data.
– de component gb.db.sqlite3 laat toe met SQLite 3 databanken te werken en is volledig herschreven in C; ze is nu betrouwbaarder, sneller, gebruikt minder geheugen.
– de component gb.db.odbc kan nu een string verbindingsgegevens met ODBC ontvangen als hostname van de datanbank
– de component gb.db.form die grafische controle-elementen voorziet voor gebruik met databanken heeft een aantal verbeteringen gekregen.
Je zou in de verleiding komen je eigen databasetools aan de kant te schuiven…

De tekstverwerker component

De tekstverwerker met kleurcodering voor het programmeren is volledig herschreven in Gambas. Hij is geïmplementeerd in de nieuwe component gb.form.editor. Die tekstverwerker biedt alle mogelijkheden van de oude tekstverwerker, en brengt nog nieuwigheden:

En aangezien de tekstverwerker geschreven is in Gambas, kan je hem gebruiken in je eigen applicaties (bv die waarin je zelf code genereert…).

En nog meer, zonder in detail te gaan:
- Componenten Grafische interfaces/Grafische toolkits
(en daar ook even zijn tweede frustratie met de wankele compatibiliteit van GTK+ 3 – hij hoopt dat het de beta is voor GTK+ 4 …)
- Herschrijven van de controle-objecten in Gambas
- Toevoeging van vele nieuwe controle-elementen
- Multi-precisie berekeningen
- Verbeteringen aan de taal (backward compatibility?? Maar ok, het zijn kleine dingen..)
enz…

Snelheidstesten
En dan iets waar de programmeur terecht trots op is: snelheidstesten tussen gambas enerzijds en python en perl anderzijds draaien nog steeds uit in het voordeel van Gambas…

Bron / de volledige Nederlandstalige vertaalde versie van het origineel Frans artikel http://gambas.copyleft.be/blog/archives/2144

Gambas 2019 overzicht

Al een paar weken aangekondigd, de Gambas 2019 special. We installeren tijdens de tune van het programma de versie Gambas 3.9 op een iets oudere Linux distributie, zodat we een beetje kunnen vergelijken met de hier besproken recentere versie. Dat installeren duurde maar een paar minuutjes (vanuit het softwarebeheer “Yast” op openSUSE).

In januari 2019 kon je een artikel vinden van Benoit Minisini op de Franse linuxfr.org website. Het artikel sijpelde door naar hier omdat er naar verwezen wordt op de documentatiewebsite van Gambas op gambas.sourceforge.net. Het kan beschouwd worden als een vervolg voor een stukje dat hij schreef in 2012 naar aanleiding van het verschijnen van Gambas 3.3, en dat ook op die site te vinden is. Ps: Sinds eind 2019 is Gambas aan versie 3.14.x., de zogenaamde versie “Pi”.

Gambas 3.12

Gambas is een programmeertaal die object oriented werkt en gebaseerd is op een basic-achtige interpreteerder. En het is ook een volledige IDE of programmeeromgeving met ondermeer een compiler, een interpreteerder, een verzameling van modules die complementair gebruikt kunnen worden, en een geïntegreerde programmeeromgeving. Het geheel wordt verspreid onder de GNU GPL v2 licentie.

Een nieuwe compiler

De grootste verandering bij de stap naar versie 3.12 is het afscheid van de oude compiler, die gebaseerd was op LLVM.
De API van LLVM voor het maken van code is een aantal jaar geleden veranderd van versie LLVM 3.5 naar LLVM 3.6. Hoewel het cijfer een kleine versiesprong aangeeft, blijkt LLVM 3.6 niet compatibel met de vorige versie, wat mogelijk de programmeur van Gambas ooit frustreerde, een probleem waar hij nu definitief van verlost wil zijn.

De nieuwe compiler is van het type “in vliegende vlucht” of in het Engels “on the fly” of ook wel “Just In Time”, met de bekende JIT afkorting.

De compiler vertaalt de bytcode van Gambas (in C) tijdens het uitvoeren, en gebruikt vervolgens de compiler van het systeem (meestal gcc of clang) om verder te vertalen naar de uiteindelijke machinetaal. Vladimir Makarov van de programmeertaal Ruby moet ongeveer dezelfde ideeën gehad hebben, en die zijn toegepast in versie 2.6.0 van de programmeertaal Ruby. (www.ruby-lang.org/en/news/2018/12/25/ruby-2-6-0-released/).

Deze methode heeft een nadeel: ze is trager dan de vroegere compiler. Maar ze heeft het grote voordeel niet afhankelijk te zijn van de API van de soms minder betrouwbare aanwezige C compilers. In tegenstelling tot de vroegere compiler neemt de programmeertaal nu de zaak helemaal in eigen handen. Meer nog, er kunnen nu bepaalde testen uitgeschakeld worden om aan snelheid te winnen. Maar daarbij stijgt dan het risico op het crashen van het programma, bijvoorbeeld door een onmogelijke deling door nul.

Door het gebruik van de nieuwe compiler doken er kleine probleempjes op na het verschijnen van 3.12, maar die werden de daaropvolgende weken snel gerepareerd in versies 2.12.1 en 3.12.2.

Webapplicatie met grafische interface

Een andere grote ontwikkeling van Gambas 3 is de mogelijkheid om web-applicaties te maken vanuit de programmeeromgeving, alsof je een klassiek desktop programma maakt.

Nieuwe component en gebruik van de programmeeromgeving

Die nieuwe mogelijkheid is gebaseerd op een nieuwe component “gb.web.form”, die kan omgaan met javascript notering, JSON formaten en URL methodes. Met “gb.web.form” krijg je een extra form, de WebForm. Dit type van Forms dient om de grafische schermen te definiëren die in je webapplicatie gebruikt gaan worden. Ze kunnen overeen komen met klassieke html pagina’s of dialoogvensters. De component biedt dan verschillende grafische controle-elementen om te gebruiken op je Form.

(hier een voorbeeld van zo’n form: op linuxfr.org)

Werking

Het principe van een webapplicatie verschilt grondig van een typische “Modale” toepassing. De webapplicatie wordt gecompileerd tot een cgi script dat daarna draait op de server, en niet op de desktop van de gebruiker.
De browser van de gebruiker dient als interface, een soort grafische terminal. Html wordt de beschrijvig van de interface.
Er wordt zo weinig mogelijk javascript gebruikt. De handelingen van de gebruiker worden onder de vorm van http/xml requests naar het programma op de server gestuurd. Die antwoordt met de nodige javascript code om de pagina te verversen. De toestand van de grafische interface van de gebruiker wordt bewaard in de sessie van de browser. Dat is natuurlijk veel trager dan webapps die voornamelijk in de browser draaien, en het biedt minder mogelijkheden, maar het werkt toch vrij goed.

(een voorbeeld van zo’n form op linuxfr.org)

Voor gambas ontwikkelaars heeft dat bovendien het voordeel dat ze kunnen werken voor een platform dat verschilt van hun eigen Linux computer, denk aan collega unix-achtige Mac, waar spijtig genoeg geen gambas op draait.

Welkom, Git

Er zijn ook wijzigingen in de ontwikkeling, het programmeren van gambas zelf. De programmeurs van gambas zijn overgeschakeld van het subversion systeem van Sourceforge op het Git broncodebeheer systeem. De referentieversie van de ontwikkelaars vind je nu op gitlab.com.
De hoofdontwikkelaar gebruikte een jaar en een half git om het te proberen, en hij vindt het krachtiger, sneller, gemakkelijker, en betrouwbaarder. Er is letterlijk niets tegen in te brengen.

Ook de mailinglist is overgebracht van SourceForge naar een prive-server die door een gambas gebruiker beheerd wordt.
Het systeem om foutmelding te beheren, de bug-list, wordt al langer beheerd met een eigen programma dat in gambas geschreven is, en draait op de server van de werkgever van de hoofdprogrammeur.
Nu zit enkel de hoofdwebsite nog op SourceForge, maar ook daar zal verandering in komen.

Nieuwe systemen

Er zijn naast GNU/Linux op x86 steeds meer andere systemen waarop gambas compileren al lukt :
FreeBSD
NetBSD
GNU/kFreeBSD
Cygwin

(maar dat betekent niet dat de hele IDE daarop draait zoals op Linux)

En de hardware breidt uit naar ARM, ARM64, PowerPC64. (Raspberry pi!)

Er werden ook aanpassingen gedaan voor Hurd.
Read the rest of this entry »

Open Bibliotheek (1): ACM

Er is een nieuwe bibliotheek open gegaan: de ACM Digital Library. Ze richt zich tot wetenschappers, onderzoekers, medici enz. ACM staat voor Association for Computing Machinery en werd gesticht in 1947. Het is wereldwijd de grootste en meest prestigieuze wetenschappelijke organisatie voor computerwetenschappen. Het geeft verschillende tijdschriften uit, zoals het Journal of the Association for Computing Machinery, Communications of the ACM en Queue.
Hun digitale bibliotheek is een gesloten systeem met lidmaatschap. Maar nu openen ze die om tijdens deze crisistijd te helpen het onderzoek te stimuleren door toegang te geven tot vakkennis aan wetenschappers en studenten. En ook om hun publicaties wat bekender te maken natuurlijk.

Op de site wordt ook telkens iemand in de schijnwerpers gezet, bv S. Eggers en E. Bertino. Elisa Bertino is ondermeer onderzoeker aan de Universiteit van Milaan. In maart verscheen van haar, in samenwerking met andere onderzoekers, een onderzoeksartikel over het ontwikkelen van een overtuigende visie om de wapenwedloop in cyberveiligheid te winnen.
Susan Eggers werkt voor de universiteiten van Seattle en Berkeley en werkt rond Dynamic Memory en Simultane multithreading in computersystemen. Ze werkte met Emily Fortuna mee aan artikels over JavaScript, bv “Checked load: Architectural support for JavaScript type-checking op mobiele processors” en “A limit study of JavaScript parallelism”. Ze gaf de openingsspeech op de 13e internationale conferentie over Architectural Support for programming languages and operating systems”.

Open Bibliotheek (2): Nationale noodbibliotheek

Het internet archief project in de VS kondigde een initiatief aan om de mensen wat leesvoer te verstrekken nu de bibliotheken gesloten blijven: de “Nationale noodbibliotheek”. Ze gaven toegang tot meer dan een miljoen extra gedigitaliseerde werken. Het gaat over werken die in een beperkt uitleenprogramma zitten. Daarbij kan van een digitaal werk maar 1 gebruiker tegelijkertijd het werk online gebruiken gedurende 14 dagen, daarna komt het werk vrij voor de volgende gebruiker. Door de vele gefrustreerde wachtenden werd nu dat beperking op 1 gebruiker opgeheven, tot het einde van de Corona crisis, maximaal tot eind juni. Maar uitgevers en auteurs zijn daar niet zo blij mee. Schrijvers hebben het al niet breed, zegt Authors Guild, hun belangenvereniging. Zeker niet nu inkomsten uit lezingen en andere events verloren gaan. Ze beschouwen de aktie als pure piraterij. Maar het internet archief zegt dat zij zelf wel alle rechten betalen die nodig zijn, en dat de verspreiding zich houdt aan de rechten die zij zelf verworven hebben door donnaties, aankopen, of samenwerking met bestaande bibliotheken.